Περιγραφή

Στο άρθρο του Λ.Ν. Τολστόι Αβίαστη δράση, πέρα από τους στοχασμούς του Ρώσου κλασικού, περιλαμβάνονται εμβόλιμα και δύο κείμενα των Εμίλ Ζολά και Αλέξανδρου Δουμά υιού. Στην ιδιότυπη αυτή «συζήτηση» γίνεται απόπειρα να δοθούν απαντήσεις σ’ ένα διαχρονικό ερώτημα: οι μεταφυσικές ανησυχίες είναι έκφραση μιας εσώτερης φωνής του ανθρώπου ή μια διέξοδος φυγής από την καταθλιπτική πραγματικότητα;

Ο θετικιστής Ζολά, που πιστεύει ακράδαντα στη δύναμη της επιστήμης, έρχεται σε πλήρη ρήξη με τους Δουμά και Τολστόι, που θεωρούν τα υπαρξιακά ερωτήματα έμφυτα στην ανθρώπινη φύση· και ο Ρώσος στοχαστής, επηρεασμένος από τη διδασκαλία του Λάο Τσε, βρίσκει την ευκαιρία ν’ αναπτύξει την έννοια της αβίαστης δράσης – μια έννοια που αποτελεί οργανικό στοιχείο της θεωρίας του για τη μη βίαιη αντίσταση.